Dna moczanowa

Dna moczanowa to zapalna choroba stawów spowodowana odkładaniem się w nich kryształków moczanu sodu. Towarzyszy jej podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi oraz zwiększone jego wydalaniem wraz z moczem (hiperurykemia). Jego nadmiar wytrąca się w postaci kryształków moczanu sodu najczęściej w stawach i słabo ukrwionych tkankach sąsiadujących, powodując stan zapalny i dolegliwości bólowe.

Najczęściej jest to ostry ból jednego ze stawów lub łagodny kilku, który utrzymuje się przez parę dni. Ból zwykle obejmuje duży palec u stopy (staw śródstopno-palcowy), ale często również występuje w stawach śródstopia, skokowym lub kolanowym. Wytrącające się kryształki moczanu sodu w obrębie stawu i tkanek je otaczających, powodują rozwój stanu zapalnego, a w konsekwencji obrzęk i ból. Skóra jest zaczerwieniona, ciepła z widoczną opuchlizną. Napady bólu występują zwykle rano po przebudzeniu lub w nocy i czasami bywają tak mocno nasilone, że uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie. Jeżeli nie zostanie odpowiednio wcześnie podjęte leczenie oraz dietoterapia to w stawach dalej będą odkładały się kryształki moczanu sodu, tworząc coraz większe skupiska aż w końcu powstaną widoczne gołym okiem na skórze podskórne zgrubienia – tzw. guzki dnawe. Mogą one ograniczyć ruchomości zajętego stawu, a sam ruch w jego obrębie będzie powodował silny ból. W skrajnych przypadkach mogą nawet prowadzić do niepełnosprawności. Guzki dnawe mogą również pojawić się w małżowinach usznych, ścięgnach i innych słabo ukrwionych miejscach. Dna moczanowa może również manifestować się jako kamica nerkowa czy przewlekłe śródmiąższowe zapalenie nerek.

Do tej pory nie zostały jednoznacznie określone przyczyny krystalizacji moczanu sodu w tkankach stawowych i innych narządach. Niemniej jednak wskazuje się, że podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi istotnie zwiększa ryzyko rozwoju choroby. Z tego względu podstawą terapii jest obniżenie jego poziomu do wartości prawidłowych co możliwe jest przy zastosowaniu odpowiednio dobranej diety ubogiej w puryny, fruktozę z wykluczeniem spożycia alkoholu.